Tăng cường phân tích, dự báo để chủ động trước diễn biến cung – cầu lao động

Tại hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Việc làm Tào Bằng Huy cho rằng, cung cầu lao động là 2 yếu tố cơ bản góp phần hình thành và phát triển thị trường lao động. Sự biến động của cung-cầu lao động sẽ tức thì dẫn đến biến động của cả thị trường lao động. Dưới tác động cộng hưởng của đại dịch Covid-19, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, hội nhập quốc tế và các xu thế lớn khác, hơn lúc nào hết đang tác động mạnh mẽ đến cả cung-cầu lao động.

Thời kỳ hậu Covid-19, cung lao động về số lượng đã có sự thay đổi rõ nét. Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý III năm 2022 là 51,9 triệu người, tăng hơn 0,2 triệu người so với quý trước và đặc biệt tăng gần 2,8 triệu người so với cùng kỳ nam trước. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động quý III năm 2022 là 68,7%, tăng 0,2 điểm phần trăm so với quý trước và hơn 3,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tham gia thị trường lao động của nữ là 62,5%, thấp hơn 12,6 điểm phần trăm so với nam (75,1%).

Về chất lượng cũng đang có sự thay đổi tích cực. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ quý III năm 2022 là 26,3%, cao hơn 0,1 điểm phần trăm so với quý trước và hơn 0,2 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, thách thức đang đặt ra rất nhiều đối với cung lao động cả về số lượng và chất lượng, khi thiếu hụt lao động cục bộ vẫn đã và đang diễn ra ở một số địa phương, lĩnh vực, ngành nghề.

Về cầu lao động cũng có sự thay đổi đáng kể theo chiều hướng tích cực. Trong quý III năm 2022, tình hình kinh tế-xã hội nói chung và tình hình lao động-việc làm nói riêng tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực. Số người từ 15 tuổi trở lên có việc làm là 50,8 triệu người, tăng 255,2 nghìn người so với quý trước và tăng 3,5 triệu người so với quý III năm 2021- quý chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch Covid-19. Tuy nhiên sự biến động về cầu lao động đã và đang diễn ra ở khắp các lĩnh vực ngành nghề, đòi hỏi nguồn cung lao động thích ứng phù hợp cả về số lượng và chất lượng.

Chủ động trước diễn biến cung – cầu lao động

“Biến động về cung và cầu lao động là điều tất yếu, theo quy luật khách quan của sự chuyển đổi về kinh tế luôn song hành cùng chuyển đổi của thị trường lao động”, ông Tào Bằng Huy, Phó Cục trưởng Cục Việc làm nhấn mạnh.

Thay vì ở thế bị động, mỗi cá nhân cần chủ động nắm bắt, làm chủ những diễn biến của thay đổi cung và cầu lao động thì mới quản trị, điều tiết như trong nội dung của Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 10 năm 2021-2030 đã nêu rõ “Tạo môi trường và điều kiện để phát triển thị trường lao động đồng bộ, hiện đại, linh hoạt, thống nhất, hội nhập, có sự quản lý, điều tiết của Nhà nước”.

Được sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), thông qua dự an Hệ sinh thái năng suất lao động (PE4DW), Cục Việc làm tổ chức hội thảo về phương pháp dự báo cung-cầu lao động. Đây là một phần trong nỗ lực của cơ quan này nhằm phát triển một mô hình phân tích và dự báo cung-cầu lao động sẽ được sử dụng cho Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. Đồng thời, hội thảo là cơ hội để thu thập kiến thức và kinh nghiệm từ các chuyên gia trong và ngoài nước, các viện nghiên cứu, tổ chức khác về nghiệp vụ phân tích và dự báo, từ đó đề xuất, xây dựng mô hình dự báo cung-cầu lao động phù hợp cho Việt Nam. Mô hình này sẽ góp phần giúp Cục Việc làm thực hiện chức năng cốt lõi của mình là phân tích và dự báo cung-cầu lao động để cung cấp thông tin kịp thời và làm cơ sở hoạch định và điều hành chính sách tốt hơn.

Trên cơ sở xác định mô hình phân tích, dự báo phù hợp thì mới có thể biết rõ thông tin đầu vào và từ đó tổ chức mạng lưới cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời. Đây chính là yếu tố then chốt, quyết định đến đầu ra của hoạt động phân tích, dự báo. Thông tin đầu vào càng cụ thể, chi tiết, kịp thời và chính xác thì cũng có thông tin đầu ra tương tự như vậy.